အခှို့သောသူတှဟော မိမိပတဝွနွးကငွှ၊ မိမိရဲ့နယပွယကွ လူတှနေဲ့ အဆငပွှစှော မဆကဆွံတတဘွဲ အထိးကနွှ ဖှဈနတတပွေါတယွ။ သူတို့တှရေဲ့ အဆိုးမှငစွိတကွှောငွ့ ဒီလိုဖှဈရခှငွးပါ။ အခှိနကွှာလာတဲ့အခါ အဆိုးမှငသွမားတှဟော မိမိကိုယကွိုယပွငွ အကောငွးမမှငနွိုငတွော့ဘဲ စိတဖွိအားတှနေဲ့ တဈဘဝလုံးနသှေားရပါတော့တယွ။ ဒါကှောငွ့ auntymay ပရိသတကွှီးအနနေဲ့ မိမိရဲ့အဆိုးမှငစွိတကွို ဘယလွိုထိနွးခှုပသွငွ့သလဲဆိုတာကို ဖောပွှပေးလိုကပွါတယွ။
(၁) အိပရွေးဝအောငွ အိပပွါ
အဆိုးမှငစွိတနွဲ့ အိပမွပှောခွှငွးဟာ ဆကစွပနွပေါတယွ။ အိပမွပှောရွခှငွးအကှောငွးအရငွးကတော့ စိတဖွိအားတှကှေောငွ့ ဖှဈပါတယွ။ ဒီစိတဖွိအားကို အိပရွာဝငခွါနီး လှှော့ခဖှို့၊ တရာထိုငခွှငွး၊ ပုတီးစိပခွှငွးတို့ ပှုလုပသွငွ့ပှီး ကောဖွီအရကွ သောကတွာမှိုးကို ရှောငကွှဉရွပါမယွ။ အိပရွာထဲကို စိတလွကကွှညကွှညလွငလွငွ ဝငမွှ ကောငွးကောငွးအိပပွှောတွာ ဖှဈပါတယွ။
(၂) ကိုယွ့ရဲ့အဆိုးမှငစွိတကွို သတိတရမှတတွမွးတငပွါ
ဘယလွိုအခှအနတှေမှေော အဆိုးမှငလွေ့ရှိသလဲ။ ဥပမာ လူတဈယောကရွဲ့ ပညာရပနွဲ့ပတသွကလွို့ ငါသာဆို ဘယလွိုလုပပွဈမယွ၊ ဘယလွိုခဉွှးကပမွယွ-စတဲ့ အတှေးအခေါမွှိုး စိတထွဲမှာရှိနရငွေ သငဟွာ သငွ့ကိုသငွ သူ့ထကွ တောတွယွ၊ တတတွယလွို့ တှေးမိထားတဲ့ ပငကွိုယစွိတဓွာတရွှိနတယဆွေိုတာ အနီးစပဆွုံး သိထားသငွ့ပါတယွ။ ဒါကို သငွ အ
မှနအွတိုငွးသိထားဖို့ လိုအပပွါတယွ။ ဘယလွိုအခှအနမှေောပဲဖှဈဖှဈ သူဟာ သငမွဟုတဘွူးဆိုတာ ရှငွးရှငွးလငွးလငွးသိတဲ့အခါ အဆိုးမှငစွိတွ လှှော့ပါးသှားပါလွိ့မယွ။
(၃) အစှနွးရောကအွတှေးတှကေို ရပတွနွ့ပါ
အခု FB လောကမှာပဲ ကှညြ့ပါ။ အစှနြးရောကတြဲ့ အတှေးတှေ လကကြိုငထြားတဲ့သူတှကေို လူတှကေ ရှောငကြှဉကြှပါတယြ။ အဲဒီလူတှဟော သူတို့မှာ (ဘာအကွိုးစီးပှားမှ မရှိဘဲ-တဈခှားနညြးလမြးနဲ့ရထားနိုငတြဲ့ အကွိုးစီးပှားတော့ ရှိနိုငပါတယြ) ဒီအစှနြးရောကအြတှေးတှကေို အဟုတကြှီးထငပြှီး လုပနြကှတောပါ။ ဒါကို ကိုယြ့ထမငြးကိုယစြားပှီး အီယောငဝြါး ထောကခြံသူတှလညြေး တဈပုံကှီးပါဘဲ။ သူတို့တဈတှဟော Comment တှေ ရေးတာ၊ Status တှေ ရတောကအစ အစှနြးရောကပြါတယြ။ ဒီတော့ ကိုယဟြာ လူတောထဲမှာ လူနဲ့သူနဲ့အတူတူ နခငွေတြယဆြိုရငြ အဲဒီလို အစှနြးရောကအြသိုငြးအဝိုငြးမှာ နထေိုငမြိခှငြးကို စှနြ့ခှာပါ။
(၄) အခကွအြလတတြှကေို လကခြံပါ
တဈခါတလေ တဈခှို့သော အစှနွးရောကဝွါဒီတှေ၊ အဆိုးမှငဝွါဒီတှဟော အမှားစု လကခွံထားတဲ့ အခကှအွလတမွှိုးဆို လကမွခံကှပါဘူး။ ဥပမာအားဖှငွ့ အရကသွောကရွငွ ကနွှးမာရေးထိခိုကစွနေိုငတွယွ-ဆိုတဲ့ စကားကို အဲဒီလို အဆိုးမှငွ ဝါဒီတှကေ ငါ့ပါးစပနွဲ့ငါသောကတွာ ဘယသွူ့ဂရုစိုကရွမှာလဲကှ-ဆိုတာမှိုး။ အစိုးရကို ဆနွ့ကငှတွိုကခွိုကနွကှတေဲ့ သူတှဆေိုရငလွညွး အစိုးရဘာလုပလွုပွ မကောငွးထိုငပွှောဖို့ပဲ သိပါတယွ။ အဲဒီလို ဘေးထိုငဘွုပှောသမားတှေ မှားမှားရှိလေ နိုငငွံမတိုးတတလွပေါပဲ။
(၅) အပှုသဘောဆောငတွဲ့ စကားတှေ စိတရွငွးနဲ့ပှောကှညွ့ပါ
သငွ့ဘဝမှာ ဘာကိုမှ ကောငွးတာမလုပဖွူးရငတွောငွ သငွ့အိမနွီးခငွှးကိုတော့ ပနွးခှငွးတဈခှငွးလောကွ လကဆွောငပွေးခဲ့ဖူးဖို့ ကောငွးပါတယွ-တဲ့။ ဘယသွူ့စကားလညွးတော့ မသိပါဘူး။ ကှှနတွောွ့နားထဲမှာ စှဲစှဲမှဲမှဲ ရှိနခေဲ့ဖူးပါတယွ။ ဒီလိုပါဘဲ။ လူတဈယောကွ၊ ပတဝွနွးကငှတွဈခုကို ဘာတဈခုမှ ကောငွးကှိုးမပေးနိုငဘွူးဆိုငတွောငွ ဘေးထိုငဘွုပှောနမယွေ့အစား တဈခုခု ကောငွးရာကောငွးကှောငွး ဝငပွှောဖူးပါသလား … ဝငပွှောကှညွ့ပါ။ တဈဖှညွးဖှညွး အဆိုးမှငစွိတတွှေ လှငွ့ပါးသှားပါလိမွ့မယွ။
Si Si (auntymay)
