နှလုံးရောဂါဆိုတာ လူသတရွောဂါ တဈမှိုးပါဘဲ။ တဈခှို့သော ပုဂဂြိုလမွှားဟာ မိမိကိုယကွို နှလုံးရောဂါရှိတယလွို့ မထငမွိဘဲ ပေါ့ပေါ့ဆဆ နမေိရာက ငယငွယရွှယရွှယနွဲ့ သဆေုံးသှားကှတာကို တှေ့ဖူးပါလိမွ့မယွ။ ဒါကှောငွ့ နှလုံးရောဂါရဲ့ ရှေ့ပှေးလကခြဏာ (၆) မှိုးကို ဖောပွှပေးလိုကပွါတယွ။
(၁) အဆကမွပှတွ အအေးမိခှငွး၊ ဖှားနားခှငွး
လူတဈယောကဟွာ သာမနနွဲ့မတူပဲ အဆကမွပှတွ အအေးမိခှငွး၊ ဖှားနာခှငွးတှေ ရှိလာခဲ့ပှီဆိုရငတွော့ နှလုံးကနွှးမာရေးကို စဈဆေးသငွ့ပါတယွ။ ဒါဟာ နှလုံးရောဂါရဲ့ ရှေ့ပှေးလကခြဏာတဈခု ဖှဈနိုငပွှီး၊ နှလုံးကနေ ခုခံအားကဆှငွးတဲ့အခါ စတငပွှသတဲ့ ရောဂါလကခြဏာ ဖှဈပါတယွ။
(၂) ရငဘွကွ မကှာခဏအောငွ့ခှငွး

ရငျဘတျ ခဏခဏအောငျ့တဲ့သူတှလေညျး မပေါ့ဆသငျ့ပါဘူး၊ သာမနျအားဖွငျ့တော့ ရငျဘတျအတှငျးမှာရှိတဲ့ နှလုံးနဲ့ ဆကျစပျတဲ့ သှေးပွနျကွောတှေ ပုံမှနျအလုပျလုပျဖို့ နှောငျ့နှေးခွငျး၊ ကွနျ့ကွာခွငျး ဖွဈတဲ့အခါမှာ ရငျဘတျအောငျ့တတျပါတယျ။ ဒီလို ခဏခဏ အောငျ့ရငျ နှလုံးအထူးကုနဲ့ ပွသဖို့ လိုပါတယျ။
(၃) အသကျရှူရ ခကျခဲခွငျး
တဈခါတလေ ဘာမှအလုပပွငပွငပွနွးပနွး မလုပရွပါဘဲ ရုတတွရကွ အသကရွှုရကှပတွဲ့ ခံစားမှုမှိုး မကှာခဏ ခံစားဖူးတယဆွိုရငလွညွး ရောဂါရှာဖှမှေုလုပတွာ မမှားဘူးလို့ ဆိုခငှပွါတယွ။ ဒီအခှအနဟေော နှလုံးမှာ တဈခုခု မှားယှငွးနတေဲ့ သဘောလကခြဏာဖှဈပါတယွ။
(၄) တဈခုခု အားစိုကလွုပလွိုကတွဲ့အခါ အလှနအွမငွး မောဟိုကခွှငွး
နှလုံးကနွှးမာရေး မကောငွးသူတှမှော သိသာတဲ့ လကခြဏာကတော့ အလုပတွဈခုခု အားစိုကလွုပမွိတာပဲဖှဈဖှဈ၊ တဈစုံတဈယောကကွို ဒေါနဲ့မောနဲ့ ပှောမိတာပဲဖှဈဖှဈ စကကြနွ့ပိုငွးအတှငွး အလှနအွမငွး မောဟိုကလွာတတပွါတယွ။ ဒါက ထငရွှားတဲ့ နှလုံးရောဂါရဲ့ ရှေ့ပှေး လကခြဏာတဈခု ဖှဈပါတယွ။
(၅) ညောငွးညာကိုကခွဲခှငွး/ခှှေးစမှေား ပှနခွှငွး/မူးဝခှငွေး
ဘယျလိုနငျးနငျး နှိပျနှိပျ အညောငျးအညာတှေ ပွမေသှားဘူးဆိုတဲ့ သူတှလေညျး နှလုံးရောဂါကို သတိထားဖို့ လိုပါတယျ၊ ဒါ့အပွငျ ရာသီဥတုနဲ့ မဆိုငျတဲ့ ခြှေးစေးမြား ပွနျတယျဆိုရငျလညျး ဒါဟာ နှလုံးရောဂါရဲ့ ရှေ့ပွေးလက်ခဏာ တဈခု ဖွဈပါတယျ။ တဈခါတရံမှာ ခေါငျးထဲမှာ မအီမလညျကွီး ခံစားနရေပွီး၊ အရာဝတ်ထုတှေ မှုနျဝါးဝါး ဖွဈလေ့ရှိရငျလညျး နှလုံးကို စမျးသပျစဈဆေးသငျ့ပါတယျ။ သှေးအားနညျးလို့ မူးတဲ့ပုံစံနဲ့ မတူပါဘူး။ သှေးအားနညျးလို့ မူးတဲ့ပုံစံက အထိုငျအထမှာ ရုတျတရကျ ခေါငျးထဲမှာ မိုကျကနဲ့ ဖွဈပွီး မူးသှားတာမြိုး ဖွဈပါတယျ။
Source : ucnews.ucweb.com